SOROBAN NEDİR?
Soroban, Japonca’da abaküs demektir. Hesap makinesinin atası sayılan abaküsün Japonya’da kullanılan modeli olan soroban, toplama ve çıkarma gibi aritmetik işlemlerin yapılmasında kullanılan, rakamlar yerine boncuk benzeri nesnelerden yararlanılan bir hesaplama aracıdır.
Abaküs sözcüğü, Eski Yunanca kökenli olup eski Yunanlılar, Romalılar, Mısırlılar, Hintliler ve Çinliler, hesap yaparken abaküsü kullanırlardı. Rakamlar simgelerle gösterilmeye başlandıktan sonra abaküs kullanımı azaldı. Abaküste; bir çerçeve içinde yan yana onüç tane çubuk bulunur. Her çubukta da beş boncuk vardır. Çubuklar sayıların basamaklarını gösterir. Sayı boncuğu, abaküs veya çörkü, basit toplama ve çarpma işlemleri için kullanılan bir alettir. Boncukların sayılması şeklinde çalışır.
Hesap makinelerinin popülerliğine rağmen, Soroban günümüzde hala kullanılmaktadır. Japonya Ticaret ve Sanayi Odası, lisanslı Japon Soroban kullanıcılarına işe alımlarda öncelik tanır. Lisanslı kullanıcılar, her sene Soroban sınavına girerek derecelerini yükseltirler.
Soroban’da ondalık sayı sistemi, görsel olarak ortaya konabilir. Çünkü, Japonya’da Soroban, matematik derslerinin bir parçası olarak ilköğretim okullarında öğretilir. Soroban kullanım yeterliliğine sahip insanlar, Anzan olarak bilinen zihinsel hesaplama sistemine geçerler ve bu öğretimin bir parçası olarak, görselleştirme ve zihinsel hesaplama alanında eğitimlerini sürdürürler.
Hesap makinesinin kullanım kolaylığına rağmen, bazı ebeveynler çocuklarını Soroban öğrenmeleri için kurslara çocuklarını gönderirler. Burada ebeveynin amacı çocuklarını hesap makinesine bağımlı kılmadan hesap makinesinden daha hızlı hesap yapmalarını istemeleridir. Soroban ayrıca Alzheimer hastalığının tedavisinde de kullanılır.
Günümüzde Mental Aritmetikte kullanılan Soroban, aritmetiği büyük ölçüde basitleştirmektedir. Soroban ve Anzan çalışan kişilerin hızlı bir şekilde, hesap makinesi yada bilgisayardan daha hızlı hesap yaptıkları bilinmektedir.
